فلزیاب دستی چگونه کار می کند؟

در این مقاله قصد داریم در رابطه با فلزیاب دستی چگونه کار می کند؟ آموزش ساده و کامل اطلاعات مفیدی را در اختیار شما قرار دهیم.

فلزیاب دستی (Handheld Metal Detector)، که گاهی اوقات به آن راکت فلزیاب یا پین پوینتر نیز گفته می‌شود، یک ابزار الکترونیکی قابل حمل است که برای تشخیص وجود فلزات در نزدیکی آن طراحی شده است.

این دستگاه‌ها با استفاده از میدان‌های الکترومغناطیسی کار می‌کنند.

به این صورت که یک سیم‌پیچ فرستنده، یک میدان الکترومغناطیسی تولید می‌کند.

وقتی این میدان با یک شیء فلزی برخورد می‌کند، جریان‌های گردابی در آن شیء ایجاد می‌شوند که به نوبه خود یک میدان الکترومغناطیسی ضعیف‌تر تولید می‌کنند.

سیم‌پیچ گیرنده در فلزیاب این میدان ضعیف را تشخیص داده و دستگاه با فعال کردن یک هشدار (معمولاً صوتی، لرزشی یا بصری) کاربر را از وجود فلز مطلع می‌کند.

این دستگاه‌ها معمولاً سبک وزن و ارگونومیک طراحی شده‌اند تا استفاده طولانی مدت از آن‌ها راحت باشد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید مقاله بهترین فلزیاب دستی بازار کدام است؟ (بررسی ۵ مدل برتر) را مطالعه کنید.

اجزای اصلی فلزیاب دستی: کاوشگر شما از چه قطعاتی تشکیل شده است؟

یک فلزیاب دستی، چه یک پین پوینتر ساده باشد و چه یک راکت بازرسی بدنی، از چندین جزء اصلی تشکیل شده است که هر یک وظیفه خاصی را بر عهده دارند تا دستگاه بتواند فلزات را تشخیص دهد. این اجزا عبارتند از:

1. سیم‌پیچ جستجو (Search Coil / Probe):

   • وظیفه: این بخش اصلی‌ترین قسمت فلزیاب است که میدان الکترومغناطیسی را تولید و دریافت می‌کند. معمولاً از یک یا دو سیم‌پیچ مسی (سیم لاکی) با تعداد دور مشخص تشکیل شده است.
   • انواع: در فلزیاب‌های دستی (مانند راکت بازرسی بدنی)، سیم‌پیچ معمولاً در قسمت جلویی دستگاه تعبیه شده و به صورت یک صفحه یا میله است. در پین پوینترها، سیم‌پیچ کوچک‌تر و نوک‌تیزتر است تا بتواند اهداف کوچک را به دقت تشخیص دهد.

2. جعبه کنترل / مدار الکترونیکی (Control Box / Electronic Circuit Board):

   • وظیفه: این بخش “مغز” فلزیاب است و شامل تمام قطعات الکترونیکی مورد نیاز برای عملکرد دستگاه است.
     • اسیلاتور (Oscillator): وظیفه تولید نوسانات الکتریکی برای سیم‌پیچ فرستنده را دارد.
     • پردازشگر سیگنال (Signal Processor): سیگنال‌های دریافتی از سیم‌پیچ گیرنده را پردازش می‌کند و تغییرات ناشی از وجود فلز را تحلیل می‌کند.
     • تقویت‌کننده (Amplifier): سیگنال‌های ضعیف دریافتی را تقویت می‌کند تا قابل تشخیص باشند.
     • میکروکنترلر (Microcontroller): در مدل‌های پیشرفته‌تر، وظیفه کنترل کلی عملکرد دستگاه، پردازش داده‌ها و نمایش اطلاعات را بر عهده دارد.
     • قطعات الکترونیکی دیگر: شامل خازن‌ها، مقاومت‌ها، دیودها، ترانزیستورها و آی‌سی‌های مختلف که وظایف خاصی در مدار دارند.

3. منبع تغذیه (Power Source):

   • وظیفه: تأمین انرژی لازم برای روشن شدن و کارکرد دستگاه.
   • انواع: معمولاً باتری‌های قابل شارژ (مانند لیتیوم یون) یا باتری‌های معمولی (مانند ۹ ولت یا قلمی) هستند. در برخی مدل‌ها امکان اتصال به برق شهری نیز وجود دارد.

4. سیستم هشدار (Alert System):

   • وظیفه: اطلاع‌رسانی به کاربر در صورت تشخیص فلز.
   • انواع:
     • صوتی (Audio Alert): یک بلندگو یا بازر که با تشخیص فلز صدای بوق یا هشدار تولید می‌کند.
     • لرزشی (Vibration Alert): موتور لرزاننده که دستگاه را به لرزش درمی‌آورد (بسیار کاربردی در محیط‌های شلوغ یا برای حفظ محرمانگی).
     • بصری (Visual Alert): چراغ‌های LED (معمولاً قرمز) که با تشخیص فلز روشن می‌شوند یا نمایشگرهای LCD/LED که اطلاعات بیشتری مانند میزان حساسیت، نوع فلز (در برخی مدل‌ها) یا قدرت سیگنال را نمایش می‌دهند.

5. بدنه / دسته (Casing / Handle):

   • وظیفه: محافظت از قطعات داخلی، ایجاد ارگونومی مناسب برای حمل و نگهداری آسان و فراهم کردن رابط کاربری.
   • جنس: معمولاً از پلاستیک‌های مقاوم و سبک ساخته می‌شود. دسته نیز به گونه‌ای طراحی می‌شود که در دست کاربر راحت باشد و از لیز خوردن جلوگیری کند.

6. کلیدها و دکمه‌های کنترلی:

   • وظیفه: روشن و خاموش کردن دستگاه، تنظیم حساسیت، تغییر حالت‌های کاری (مانند حالت‌های تفکیک فلزات در مدل‌های پیشرفته‌تر) و سایر تنظیمات.

این اجزا در کنار هم کار می‌کنند تا یک فلزیاب دستی بتواند میدان الکترومغناطیسی ایجاد کند، تغییرات ناشی از وجود فلز را تشخیص دهد و به کاربر اطلاع دهد. طراحی و کیفیت هر یک از این قطعات می‌تواند بر عملکرد کلی، دقت و کارایی دستگاه تأثیر بگذارد.

شاید برایتان سوال پیش آمده باشد که فلزیاب دستی بهتر است یا گیت فلزیاب؟ مقایسه کامل این دستگاه ها را در این مقاله مطالعه کنید.

اصل کار فلزیاب دستی: از میدان الکترومغناطیسی تا شناسایی فلز

اصل کار فلزیاب دستی بر پایه فیزیک الکترومغناطیس استوار است.

این فرآیند از تولید یک میدان الکترومغناطیسی شروع شده و با تحلیل پاسخ این میدان به حضور فلزات، منجر به شناسایی آن‌ها می‌شود.

در ادامه، مراحل این فرآیند به تفصیل توضیح داده می‌شود:

۱. تولید میدان الکترومغناطیسی اولیه (فرستنده):

• درون سیم‌پیچ جستجو (یا پروب) فلزیاب، یک سیم‌پیچ فرستنده (Transmitter Coil) وجود دارد.
• مدار الکترونیکی دستگاه، یک جریان متناوب (Alternating Current – AC) با فرکانس مشخص (معمولاً بین چند کیلوهرتز تا چند ده کیلوهرتز) را به این سیم‌پیچ اعمال می‌کند.
• عبور جریان متناوب از سیم‌پیچ فرستنده، یک میدان الکترومغناطیسی نوسانی (Oscillating Electromagnetic Field) در اطراف سیم‌پیچ و به سمت بیرون دستگاه ایجاد می‌کند. این میدان به صورت امواج رادیویی منتشر می‌شود.

۲. تعامل میدان با شیء فلزی (ایجاد جریان‌های گردابی):

• هنگامی که این میدان الکترومغناطیسی اولیه با یک شیء فلزی (مانند سکه، کلید، سلاح یا لوله) در محدوده تشخیص فلزیاب برخورد می‌کند، پدیده‌ای به نام القای الکترومغناطیسی رخ می‌دهد.
• بر اساس قانون فارادی در القای الکترومغناطیسی، تغییر میدان مغناطیسی در مجاورت یک رسانا (فلز)، باعث ایجاد جریان‌های الکتریکی کوچک و دایره‌ای شکل در داخل آن شیء فلزی می‌شود. این جریان‌ها به “جریان‌های گردابی” یا Eddy Currents معروف هستند.
• شدت این جریان‌های گردابی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
  • اندازه و شکل شیء فلزی
  • رسانایی الکتریکی (Conductivity) شیء فلزی (فلزات با رسانایی بالاتر، جریان‌های گردابی قوی‌تری ایجاد می‌کنند)
  • نفوذپذیری مغناطیسی (Permeability) شیء فلزی
  • فاصله شیء از سیم‌پیچ
  • فرکانس میدان الکترومغناطیسی فرستنده

۳. تولید میدان مغناطیسی ثانویه (توسط شیء فلزی):

• همانطور که جریان‌های الکتریکی (جریان‌های گردابی) در داخل شیء فلزی ایجاد می‌شوند، خود این جریان‌ها نیز بر اساس قانون آمپر، یک میدان الکترومغناطیسی ثانویه (Secondary Electromagnetic Field) در اطراف شیء فلزی تولید می‌کنند.
• این میدان ثانویه، دارای فرکانس مشابه با میدان اولیه است، اما به دلیل مصرف انرژی در شیء فلزی و اثرات القایی متقابل، معمولاً دارای یک اختلاف فاز (Phase Shift) و تضعیف دامنه (Amplitude Attenuation) نسبت به میدان اولیه است.

۴. دریافت و تحلیل میدان‌های مغناطیسی (گیرنده):

• در فلزیاب دستی، یک سیم‌پیچ گیرنده (Receiver Coil) نیز وجود دارد. این سیم‌پیچ وظیفه دریافت میدان‌های مغناطیسی موجود در محیط را بر عهده دارد.
• سیم‌پیچ گیرنده، هم میدان الکترومغناطیسی اولیه که توسط سیم‌پیچ فرستنده تولید شده است را دریافت می‌کند و هم میدان الکترومغناطیسی ثانویه تولید شده توسط شیء فلزی را.
• حضور شیء فلزی و میدان ثانویه آن، باعث تغییرات جزئی در میدان کلی دریافتی توسط سیم‌پیچ گیرنده می‌شود. این تغییرات می‌توانند شامل:
  • تغییر در ولتاژ القایی: حضور میدان ثانویه باعث تغییر در ولتاژ القایی در سیم‌پیچ گیرنده می‌شود.
  • تغییر فاز: میدان ثانویه باعث تغییر فاز سیگنال کلی دریافتی می‌شود.
  • تغییر فرکانس (در برخی مدل‌ها): در مدل‌های خاصی که از تکنیک‌های خاصی استفاده می‌کنند، ممکن است تغییرات فرکانسی نیز مورد تحلیل قرار گیرد.

۵. پردازش سیگنال و تولید هشدار:

• سیگنال الکتریکی تولید شده در سیم‌پیچ گیرنده، به مدار الکترونیکی دستگاه (جعبه کنترل) ارسال می‌شود.
• مدار الکترونیکی این سیگنال را تقویت کرده و آن را پردازش می‌کند. این پردازش شامل مقایسه سیگنال دریافتی با سیگنال ارسالی اولیه است.
• هنگامی که مدار الکترونیکی، تغییرات معنی‌داری (مانند تغییر در ولتاژ، فاز یا فرکانس) را که نشان‌دهنده حضور یک شیء فلزی است، تشخیص می‌دهد، سیستم هشدار دستگاه فعال می‌شود.
• این هشدار می‌تواند به صورت:
  • صوت: بوق یا صدای پیوسته.
  • لرزش: دستگاه شروع به لرزیدن می‌کند.
  • نور: چراغ‌های LED روشن می‌شوند یا نمایشگر پیامی را نشان می‌دهد.

انواع تکنولوژی در فلزیاب‌های دستی: VLF، PI و موارد دیگر

فلزیاب‌های دستی، با وجود ابعاد کوچک و سهولت استفاده، از تکنولوژی‌های مختلفی برای تشخیص فلزات بهره می‌برند.

هر یک از این تکنولوژی‌ها مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارند که آن‌ها را برای کاربردهای متفاوتی مناسب می‌سازد.

در این مقاله معرفی ۱۰ مدل برتر فلزیاب دستی می توانید دستگاه مناسب خود را پیدا کنید.

رایج‌ترین تکنولوژی‌ها در فلزیاب‌های دستی عبارتند از:

۱. تکنولوژی VLF (Very Low Frequency – فرکانس بسیار پایین) یا IB (Induction Balance – تعادل القایی):

• نحوه کار: این رایج‌ترین و عمومی‌ترین تکنولوژی در فلزیاب‌ها، به خصوص برای فلزیاب‌های تفریحی و پین پوینترها است. فلزیاب‌های VLF از دو سیم‌پیچ (یا گاهی سه سیم‌پیچ) تشکیل شده‌اند: یک سیم‌پیچ فرستنده و یک سیم‌پیچ گیرنده. سیم‌پیچ فرستنده یک میدان الکترومغناطیسی با فرکانس پایین و ثابت (معمولاً بین چند کیلوهرتز تا ۳۰ کیلوهرتز) تولید می‌کند. وقتی این میدان با یک شیء فلزی برخورد می‌کند، جریان‌های گردابی در آن شیء القا می‌شوند که به نوبه خود یک میدان مغناطیسی ثانویه تولید می‌کنند. سیم‌پیچ گیرنده این میدان ثانویه را دریافت کرده و با تحلیل تغییرات فاز و دامنه سیگنال دریافتی نسبت به سیگنال ارسالی، وجود فلز را تشخیص می‌دهد.

• مزایا:

  • تفکیک فلزات (Discrimination): قابلیت بسیار خوب در تفکیک فلزات آهنی از غیرآهنی (مثلاً طلا از آهن). این ویژگی به کاربر اجازه می‌دهد تا فلزات بی‌ارزش را نادیده بگیرد.
  • حساسیت بالا به فلزات ریز: در تشخیص اهداف کوچک و سطحی (مانند سکه‌ها و جواهرات ریز) بسیار خوب عمل می‌کنند.
  • مصرف باتری کمتر: نسبت به برخی تکنولوژی‌های دیگر، مصرف انرژی پایین‌تری دارند.
  • قیمت مناسب‌تر: به طور کلی ارزان‌تر از فلزیاب‌های PI هستند.

• معایب:

  • حساسیت به کانی‌سازی خاک (Ground Mineralization): در خاک‌های با کانی‌سازی بالا (مانلاً خاک‌های معدنی، خاک شور، شن و ماسه مرطوب ساحلی) عملکرد ضعیف‌تری دارند و ممکن است هشدارهای کاذب (نویز زمین) تولید کنند.
  • عمق کاوش کمتر: عمق نفوذ آن‌ها در مقایسه با فلزیاب‌های PI معمولاً کمتر است.
  • عملکرد ضعیف در آب شور: در محیط آب شور عملکرد بسیار نامناسبی دارند.
• کاربردها: جستجوی سکه و جواهرات، باستان‌شناسی، استفاده عمومی و تفریحی.

۲. تکنولوژی PI (Pulse Induction – القای پالس):

• نحوه کار: فلزیاب‌های PI به جای تولید یک میدان الکترومغناطیسی پیوسته، پالس‌های کوتاه و قدرتمندی از جریان را به سیم‌پیچ (که هم فرستنده و هم گیرنده است یا دارای سیم‌پیچ‌های جداگانه است) ارسال می‌کنند. پس از ارسال هر پالس، یک وقفه (Delay) کوتاه وجود دارد. در این وقفه، میدان مغناطیسی اولیه از بین می‌رود، اما جریان‌های گردابی در شیء فلزی همچنان برای مدت کوتاهی ادامه دارند و یک میدان مغناطیسی ثانویه تولید می‌کنند. سیم‌پیچ در این مدت (بین پالس‌ها) به عنوان گیرنده عمل کرده و این میدان مغناطیسی در حال زوال را تشخیص می‌دهد. زمان زوال (Decay Rate) و شدت این میدان برای هر فلز متفاوت است.

• مزایا:

  • عمق کاوش بالا: به دلیل پالس‌های قدرتمند، قابلیت نفوذ بیشتری دارند و می‌توانند اهداف را در عمق بیشتری پیدا کنند.
  • مقاومت عالی در برابر کانی‌سازی خاک: تقریباً تحت تأثیر کانی‌سازی خاک، نمک، و آب شور قرار نمی‌گیرند. این ویژگی آن‌ها را برای استفاده در سواحل و مناطق معدنی ایده‌آل می‌کند.
  • حساسیت به انواع فلزات: در تشخیص همه فلزات (آهنی و غیرآهنی) خوب عمل می‌کنند.

• معایب:

  • تفکیک فلزات ضعیف: قابلیت تفکیک فلزات در آن‌ها بسیار محدود یا ناموجود است. به این معنی که نمی‌توانند به راحتی فلزات آهنی را از غیرآهنی تشخیص دهند و ممکن است برای همه فلزات سیگنال یکسانی تولید کنند.
  • مصرف باتری بیشتر: به دلیل نیاز به پالس‌های قدرتمند، مصرف انرژی بالاتری دارند.
  • قیمت بالاتر: معمولاً گران‌تر از فلزیاب‌های VLF هستند.
• کاربردها: جستجوی طلا (به خصوص ناگت‌های طلا)، کاوش در سواحل (آب شور)، جستجوی اهداف بزرگ و عمیق، باستان‌شناسی در مناطق چالش‌برانگیز.

۳. تکنولوژی BFO (Beat Frequency Oscillator – نوسان‌ساز فرکانس ضربان):

• نحوه کار: این یکی از قدیمی‌ترین و ساده‌ترین تکنولوژی‌ها است. در این روش، دو نوسان‌ساز (اسیلاتور) وجود دارد: یکی در دستگاه و دیگری در سیم‌پیچ جستجو. هر کدام فرکانس‌های مجزایی تولید می‌کنند که کمی با هم متفاوت هستند. این دو فرکانس با هم ترکیب شده و یک “فرکانس ضربان” شنیدنی تولید می‌کنند. وقتی فلزی در محدوده سیم‌پیچ جستجو قرار می‌گیرد، فرکانس نوسان‌ساز سیم‌پیچ تغییر می‌کند و در نتیجه فرکانس ضربان شنیده شده نیز تغییر می‌کند (مثلاً زیر یا بم‌تر می‌شود).

• مزایا:

  • سادگی و ارزان بودن: ساختار بسیار ساده‌ای دارند و بسیار ارزان قیمت هستند.
  • مناسب برای مبتدیان: برای شروع کار و درک اصول فلزیابی خوب هستند.

• معایب:

  • دقت و حساسیت پایین: در تشخیص اهداف کوچک و عمق نفوذ ضعیف عمل می‌کنند.
  • عدم تفکیک فلزات: هیچ قابلیتی برای تفکیک فلزات ندارند.
  • حساسیت بالا به نویز و تداخل: به شدت تحت تأثیر نویزهای محیطی و کانی‌سازی خاک قرار می‌گیرند.
• کاربردها: پروژه‌های آموزشی، اسباب‌بازی‌ها، فلزیاب‌های بسیار ابتدایی.

۴. تکنولوژی TR (Transmitter-Receiver – فرستنده-گیرنده):

• نحوه کار: این سیستم‌ها دارای دو سیم‌پیچ بزرگ هستند که یکی فرستنده و دیگری گیرنده است و به صورت موازی یا در آرایش‌های خاصی قرار می‌گیرند. این سیم‌پیچ‌ها معمولاً بزرگتر هستند و برای یافتن اهداف بزرگتر طراحی شده‌اند.

• مزایا:

  • برای اهداف بزرگ: در تشخیص فلزات حجیم و بزرگ مانند لوله‌ها، کابل‌ها و مخازن عملکرد خوبی دارند.
  • عمق نفوذ نسبتاً خوب برای اهداف بزرگ.

• معایب:

  • عدم تفکیک فلزات.
  • حساسیت پایین به اهداف کوچک.
  • اغلب بزرگ و سنگین هستند.
  • خطای بالا در تعیین موقعیت دقیق اهداف.
• کاربردها: یافتن لوله‌های فلزی، کابل‌ها و تاسیسات زیرزمینی.

۵. تکنولوژی ZVT (Zero Voltage Transmission – انتقال ولتاژ صفر):

• نحوه کار: این یک تکنولوژی انحصاری و پیشرفته است که توسط شرکت Minelab در برخی از فلزیاب‌های حرفه‌ای مانند GPZ 7000 استفاده می‌شود. ZVT یک میدان مغناطیسی با قدرت بالا و بسیار پایدار ایجاد می‌کند که عمق نفوذ و حساسیت را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد، به خصوص برای تشخیص طلا در زمین‌های بسیار معدنی. این تکنولوژی بر اساس ترکیبی از اصول PI و پیشرفت‌های پیچیده‌تر در پردازش سیگنال کار می‌کند.

• مزایا:

  • عمق کاوش فوق‌العاده: بهترین عمق کاوش را در بین فلزیاب‌های موجود ارائه می‌دهد.
  • حساسیت عالی به طلا: در تشخیص ناگت‌های طلا در اندازه‌های مختلف، حتی در زمین‌های بسیار معدنی، بی‌نظیر است.
  • عملکرد عالی در زمین‌های چالش‌برانگیز.

• معایب:

  • قیمت بسیار بالا: این دستگاه‌ها از گران‌ترین فلزیاب‌ها در بازار هستند.
  • پیچیدگی بیشتر: کار با آن‌ها ممکن است نیاز به آموزش بیشتری داشته باشد.
  • محدودیت در تفکیک: تفکیک فلزات هنوز هم به اندازه VLF پیشرفته نیست.
• کاربردها: جستجوی حرفه‌ای طلا، کاوش در معادن و مناطق با کانی‌سازی شدید.

نکات مهم در استفاده از فلزیاب دستی: بهترین نتیجه را بگیرید!

برای اینکه بهترین نتیجه را از فلزیاب دستی ارزان خود بگیرید، چه در زمینه بازرسی امنیتی و چه در جستجوی گنج، رعایت نکات زیر بسیار مهم است:

۱. آشنایی کامل با دستگاه:

• دفترچه راهنما را مطالعه کنید: قبل از هر چیز، دفترچه راهنمای دستگاه خود را به دقت مطالعه کنید. با تمام کلیدها، تنظیمات، چراغ‌ها و صداهای هشدار آن آشنا شوید. هر مدل و برندی ممکن است ویژگی‌های خاص خود را داشته باشد.
• کالیبراسیون: در صورت لزوم و طبق دستورالعمل سازنده، دستگاه را کالیبره کنید. برخی فلزیاب‌های دستی (به خصوص مدل‌های حرفه‌ای‌تر) نیاز به کالیبراسیون برای بهترین عملکرد دارند.

۲. تکنیک‌های اسکن صحیح:

• حرکت پیوسته و آهسته: فلزیاب‌های دستی اغلب به عنوان “آشکارسازهای حرکتی” عمل می‌کنند. به این معنی که برای تشخیص فلز نیاز به حرکت دارند. دستگاه را به آرامی و به صورت پیوسته (نه سریع و قطع و وصل) حرکت دهید. سرعت زیاد می‌تواند باعث از دست دادن اهداف کوچک یا عمیق شود.
• پوشش کامل: اطمینان حاصل کنید که تمام ناحیه مورد نظر را به طور کامل پوشش می‌دهید. برای بازرسی اشخاص، از بالا (سر) شروع کرده و به آرامی به سمت پایین (پاها) حرکت کنید. تمام قسمت‌ها از جمله پهلوها، زیر بغل، کمر، جیب‌ها، کفش‌ها و حتی موها (در صورت لزوم و با رعایت حریم شخصی) را اسکن کنید. برای جستجوی گنج در زمین، همپوشانی حرکت‌های خود را تضمین کنید تا هیچ نقطه‌ای از دست نرود.
• فاصله ثابت: دستگاه را با فاصله ثابت و کمی از سطح مورد بازرسی (مثلاً لباس فرد یا سطح زمین) نگه دارید. معمولاً فاصله ۱ تا ۲ اینچ (۲.۵ تا ۵ سانتی‌متر) ایده‌آل است. تماس فیزیکی با فرد در بازرسی امنیتی توصیه نمی‌شود.
• الگوی اسکن: از یک الگوی منظم برای اسکن استفاده کنید. مثلاً در بازرسی افراد، می‌توانید از یک الگوی “U شکل” استفاده کنید.

۳. توجه به هشدارها و نشانه‌ها:

• سیگنال‌های صوتی: به تغییرات در صدای دستگاه به دقت گوش دهید. بسیاری از فلزیاب‌ها با نزدیک شدن به فلز، صدای بوق یا هشدار خود را تغییر می‌دهند (مثلاً زیرتر یا پیوسته‌تر می‌شوند).
• هشدارهای بصری و لرزشی: به چراغ‌های LED (معمولاً قرمز) و لرزش دستگاه توجه کنید. این‌ها نشانه‌های قوی برای تشخیص فلز هستند.
• تفسیر سیگنال: با تمرین، می‌توانید تفاوت بین سیگنال‌های ضعیف (برای اهداف کوچک یا عمیق) و سیگنال‌های قوی (برای اهداف بزرگ یا نزدیک) را تشخیص دهید. در برخی مدل‌های پیشرفته، نمایشگر ممکن است اطلاعات بیشتری در مورد نوع یا اندازه فلز ارائه دهد.

۴. مدیریت محیط و تداخل:

• حذف منابع تداخل: فلزات بزرگ در نزدیکی محل اسکن (مانند نرده‌های فلزی، ستون‌های فولادی، تلفن همراه شخصی خودتان، یا حتی ساعت و جواهرات شخصی) می‌توانند باعث تداخل و هشدارهای کاذب شوند. سعی کنید تا حد امکان از این منابع دور شوید یا آن‌ها را حذف کنید.
• تنظیم حساسیت (Sensitivity): بیشتر فلزیاب‌های دستی دارای تنظیم حساسیت هستند.
  • حساسیت بالا: برای یافتن اهداف کوچک یا بسیار عمیق مناسب است، اما ممکن است در محیط‌های شلوغ یا با کانی‌سازی بالا باعث هشدارهای کاذب شود.
  • حساسیت پایین: برای کاهش هشدارهای کاذب در محیط‌های پر نویز یا تشخیص اهداف بزرگتر مناسب است. حساسیت را متناسب با محیط و هدف خود تنظیم کنید.
• بالانس زمین (در پین پوینترها): اگر از پین پوینتر یا فلزیاب VLF برای جستجوی گنج در زمین استفاده می‌کنید، عملیات “بالانس زمین” (Ground Balance) را به درستی انجام دهید تا اثر مواد معدنی خاک بر عملکرد دستگاه به حداقل برسد.

۵. حفظ حریم شخصی و اصول بازرسی (در کاربردهای امنیتی):

• ارتباط محترمانه: همیشه با افراد مورد بازرسی با احترام و ادب برخورد کنید. هدف از بازرسی را توضیح دهید و اطمینان دهید که فرایند بدون تماس فیزیکی انجام می‌شود.
• حریم شخصی: به حریم شخصی افراد احترام بگذارید. در صورت لزوم برای بازرسی دقیق‌تر، فرد را به محل خصوصی‌تر هدایت کنید و از پرسنل هم‌جنس برای بازرسی‌های بدنی استفاده کنید.
• رعایت پروتکل‌ها: همیشه از پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های امنیتی سازمان یا محل کار خود پیروی کنید.

۶. نگهداری و مراقبت از دستگاه:

• باتری: قبل از هر بار استفاده، از شارژ کامل باتری اطمینان حاصل کنید. باتری کم می‌تواند باعث کاهش دقت و عملکرد دستگاه شود.
• تمیز کردن: پس از هر بار استفاده، دستگاه فلزیاب دستی را از گرد و غبار، خاک و آلودگی‌ها تمیز کنید.
• نگهداری صحیح: دستگاه را در محلی خشک، خنک و دور از ضربه و رطوبت نگهداری کنید.

مشکلات رایج و راهکارهای فلزیاب دستی: چه زمانی سیگنال اشتباه است؟

استفاده از فلزیاب دستی، مانند هر ابزار الکترونیکی دیگری، ممکن است با چالش‌ها و مشکلاتی همراه باشد که منجر به سیگنال‌های اشتباه (هشدارهای کاذب یا عدم تشخیص اهداف واقعی) می‌شود.

شناسایی و حل این مشکلات برای افزایش کارایی و دقت کار با دستگاه ضروری است. در ادامه به مشکلات رایج و راهکارهای آن‌ها می‌پردازیم:

۱. هشدارهای کاذب مداوم یا نویز زیاد (سیگنال اشتباه مثبت):

• مشکل: دستگاه بدون وجود فلز، به طور مداوم بوق می‌زند، لرزش دارد یا چراغ هشدار آن روشن می‌شود.

• علل احتمالی:

  • تداخل الکترومغناطیسی (EMI): نزدیکی به منابع الکترونیکی، خطوط برق فشار قوی، دکل‌های مخابراتی، موبایل‌های روشن، رادیو، تلویزیون، کامپیوتر یا حتی نورهای فلورسنت می‌تواند میدان‌های مغناطیسی ایجاد کند و در عملکرد فلزیاب اختلال ایجاد کند.
  • کانی‌سازی خاک (Ground Mineralization): در فلزیاب‌های VLF، خاک‌های با کانی‌سازی بالا (مانند خاک‌های معدنی، خاک رس قرمز، خاک مرطوب ساحلی یا نمکی) می‌توانند سیگنال‌های کاذب تولید کنند.
  • تنظیم حساسیت بیش از حد بالا: حساسیت بیش از حد بالا دستگاه را نسبت به کوچکترین تغییرات یا نویزهای محیطی حساس می‌کند.
  • وجود فلزات بزرگ در اطراف: اگر در نزدیکی یک سازه فلزی بزرگ (مانند ستون فولادی، نرده فلزی، سقف فلزی) اسکن می‌کنید، دستگاه ممکن است واکنش نشان دهد.
  • باتری ضعیف: باتری ضعیف می‌تواند باعث عملکرد نامنظم و هشدارهای کاذب شود.
  • رطوبت یا آسیب دیدگی سیم‌پیچ/پروب: ورود رطوبت یا آسیب فیزیکی به سیم‌پیچ می‌تواند در عملکرد آن اختلال ایجاد کند.

• راهکارها:

  • دور شدن از منابع تداخل: از منابع الکترونیکی و خطوط برق فاصله بگیرید. موبایل خود را در حالت پرواز قرار دهید یا از بدن دور کنید.
  • کاهش حساسیت (Sensitivity): حساسیت دستگاه را کاهش دهید. این کار معمولاً اولین و موثرترین گام است.
  • بالانس زمین (فقط برای فلزیاب‌های VLF که این قابلیت را دارند): اگر دستگاه شما قابلیت بالانس زمین دستی یا خودکار دارد، آن را در محیط مورد نظر انجام دهید تا اثر کانی‌سازی خاک خنثی شود.
  • بررسی محیط: اطمینان حاصل کنید که فلز بزرگ یا سازه‌ای در نزدیکی محل اسکن وجود ندارد.
  • تعویض یا شارژ باتری: باتری‌ها را تعویض یا به طور کامل شارژ کنید.
  • خشک کردن دستگاه: اگر دستگاه خیس شده است، اجازه دهید کاملاً خشک شود. در صورت آسیب دیدگی سیم‌پیچ، نیاز به تعمیر یا تعویض توسط متخصص است.

۲. عدم تشخیص فلز (سیگنال اشتباه منفی):

• مشکل: دستگاه روی فلزات موجود، سیگنال نمی‌دهد یا سیگنال بسیار ضعیف است.

• علل احتمالی:

  • حرکت خیلی سریع: فلزیاب‌های حرکتی برای تشخیص فلز نیاز به حرکت نسبتاً آهسته و پیوسته دارند.
  • تنظیم حساسیت بسیار پایین: حساسیت پایین می‌تواند باعث نادیده گرفتن اهداف کوچک یا عمیق شود.
  • جهت‌گیری نامناسب پروب: پروب (سیم‌پیچ جستجو) باید به درستی و با فاصله مناسب از هدف حرکت کند.
  • هدف بسیار کوچک یا عمیق: فلزات بسیار ریز یا مدفون در عمق زیاد ممکن است خارج از محدوده تشخیص دستگاه باشند.
  • تفکیک (Discrimination) فعال: اگر از فلزیاب با قابلیت تفکیک استفاده می‌کنید و تفکیک برای نوع خاصی از فلزات (مثلاً آهن) فعال باشد، ممکن است آن فلزات را نادیده بگیرد.
  • خرابی دستگاه: سیم‌پیچ آسیب دیده یا مدار الکترونیکی معیوب.
  • باتری ضعیف: می‌تواند منجر به کاهش قدرت و عمق تشخیص شود.

• راهکارها:

  • آهسته حرکت کنید: سرعت اسکن را کاهش دهید.
  • افزایش حساسیت: حساسیت دستگاه را به تدریج افزایش دهید تا به بهترین نقطه بدون نویز برسید.
  • تغییر جهت‌گیری: پروب را با زاویه‌های مختلف روی هدف حرکت دهید تا بهترین سیگنال را دریافت کنید.
  • غیرفعال کردن تفکیک: اگر به دنبال هر نوع فلزی هستید، قابلیت تفکیک را غیرفعال کنید.
  • تست با هدف شناخته شده: با قرار دادن یک فلز کوچک (مثلاً سکه) در مقابل پروب، عملکرد دستگاه را تست کنید تا مطمئن شوید که به درستی کار می‌کند.
  • تعویض یا شارژ باتری: اطمینان حاصل کنید که باتری کاملاً شارژ شده است.
  • ارسال به تعمیرکار: در صورت مشکوک بودن به خرابی سخت‌افزاری، دستگاه را به یک مرکز خدمات معتبر ارسال کنید.

۳. سیگنال‌های متناقض یا ناپایدار:

• مشکل: سیگنال‌های دستگاه مدام قطع و وصل می‌شوند یا بین بوق زدن و سکوت تغییر می‌کنند.

• علل احتمالی:

  • باتری ضعیف یا کیفیت پایین: باتری‌های نامناسب یا در حال اتمام می‌توانند عملکرد دستگاه را ناپایدار کنند.
  • تماس سیم‌پیچ با سطح: اگر پروب فلزیاب به طور مداوم با سطح (لباس فرد یا زمین) برخورد کند، ممکن است سیگنال‌های ناپایدار ایجاد شود.
  • آسیب به کابل سیم‌پیچ: کابل متصل کننده سیم‌پیچ به جعبه کنترل ممکن است دچار پارگی یا اتصالی جزئی شده باشد.
  • تداخل جزئی: تداخلات الکترومغناطیسی جزئی یا متناوب.

• راهکارها:

  • تعویض/شارژ باتری: از باتری‌های با کیفیت و کاملاً شارژ شده استفاده کنید.
  • حفظ فاصله مناسب: پروب را با فاصله ثابت و کمی از سطح مورد بازرسی نگه دارید.
  • بررسی کابل‌ها: کابل‌های متصل را از نظر پارگی یا زدگی بررسی کنید.
  • بررسی منابع تداخل: محیط را از نظر منابع تداخل بررسی کنید.

۴. عمر کوتاه باتری:

• مشکل: باتری دستگاه به سرعت تمام می‌شود.

• علل احتمالی:

  • استفاده زیاد از قابلیت‌های پرمصرف: لرزش مداوم یا تنظیم حساسیت بالا می‌تواند باتری بیشتری مصرف کند.
  • باتری‌های بی‌کیفیت یا قدیمی: استفاده از باتری‌های ارزان قیمت یا باتری‌های قابل شارژ قدیمی که ظرفیت خود را از دست داده‌اند.
  • مشکل داخلی دستگاه: مصرف بیش از حد جریان توسط یکی از قطعات داخلی.

• راهکارها:

  • تنظیم حساسیت متناسب: حساسیت را فقط در حد نیاز تنظیم کنید.
  • استفاده از باتری‌های با کیفیت: از باتری‌های معتبر و با کیفیت (ترجیحاً آلکالاین یا قابل شارژ با ظرفیت بالا) استفاده کنید.
  • خاموش کردن ویژگی‌های غیرضروری: اگر دستگاه قابلیت‌های مختلفی دارد که نیاز ندارید، آن‌ها را غیرفعال کنید.
  • شارژ صحیح باتری‌های قابل شارژ: از شارژرهای مناسب استفاده کنید و باتری‌ها را بیش از حد شارژ نکنید.
  • بررسی توسط متخصص: در صورت ادامه مشکل، دستگاه را به یک متخصص نشان دهید.

نگهداری و افزایش طول عمر فلزیاب دستی: راهنمای کامل

برای اطمینان از عملکرد بهینه و افزایش طول عمر فلزیاب دستی خود، رعایت نکات نگهداری و مراقبتی زیر ضروری است:

۱. مراقبت از باتری:

• شارژ صحیح: همیشه از شارژر مناسب و تأیید شده توسط سازنده استفاده کنید. شارژ بیش از حد یا استفاده از شارژر نامناسب می‌تواند به باتری و مدار دستگاه آسیب برساند.
• خارج کردن باتری در صورت عدم استفاده طولانی مدت: اگر قصد دارید برای مدت طولانی (بیش از چند هفته) از فلزیاب خود استفاده نکنید، باتری‌ها را خارج کنید. باتری‌ها، به خصوص باتری‌های آلکالاین، ممکن است نشت کنند و به مدار داخلی دستگاه آسیب برسانند.
• دمای نگهداری: باتری‌ها را در دمای مناسب (معمولاً دمای اتاق) نگهداری کنید. از قرار دادن باتری‌ها در معرض گرمای شدید یا سرمای بیش از حد خودداری کنید.
• استفاده از باتری‌های با کیفیت: همیشه از باتری‌های با کیفیت و معتبر استفاده کنید. باتری‌های بی‌کیفیت یا نامناسب می‌توانند به عملکرد دستگاه آسیب رسانده و عمر آن را کاهش دهند.

۲. حفاظت از بدنه و قطعات الکترونیکی:

• محافظت در برابر ضربه و سقوط: فلزیاب‌های دستی معمولاً محکم هستند، اما ضربه و سقوط می‌تواند به مدارهای داخلی یا سیم‌پیچ (پروب) آسیب برساند. همیشه با احتیاط با دستگاه کار کنید و در صورت عدم استفاده، آن را در جای امن قرار دهید.

• جلوگیری از ورود آب و رطوبت:

  • مدل‌های غیرضدآب: اگر فلزیاب شما ضدآب نیست، به هیچ وجه آن را در معرض باران شدید، پاشش آب یا غوطه‌ور شدن در آب قرار ندهید. رطوبت می‌تواند به مدارهای داخلی آسیب جدی برساند.
  • مدل‌های ضدآب: حتی اگر دستگاه شما ضدآب است، حتماً از بسته بودن کامل درپوش باتری و هر گونه درپوش دیگر قبل از ورود به آب اطمینان حاصل کنید.
• جلوگیری از گرد و غبار و شن: گرد و غبار و ذرات ریز شن می‌توانند وارد اتصالات و کلیدها شده و باعث اختلال در عملکرد آن‌ها شوند.
• تمیز کردن منظم: دستگاه را با یک پارچه نرم و خشک تمیز کنید. از استفاده از مواد شیمیایی خورنده، حلال‌ها یا اسپری‌های تمیزکننده خودداری کنید.

۳. مراقبت از سیم‌پیچ (پروب/سر جستجو):

• محافظت در برابر سایش: سیم‌پیچ حساس‌ترین بخش فلزیاب است. از کشیدن آن روی سطوح خشن و ساینده خودداری کنید. در صورت امکان از کاور محافظ سیم‌پیچ استفاده کنید.
• عدم وارد آوردن فشار: از خم کردن یا وارد آوردن فشار زیاد به سیم‌پیچ خودداری کنید.
• بررسی کابل: کابل متصل کننده سیم‌پیچ به بدنه اصلی را به صورت دوره‌ای بررسی کنید. مطمئن شوید که دچار بریدگی، پارگی یا زدگی نشده باشد، زیرا این می‌تواند منجر به سیگنال‌های کاذب یا عدم تشخیص شود.

۴. نگهداری در شرایط مناسب:

• دمای مناسب: دستگاه را در دمای اتاق و دور از نور مستقیم خورشید، منابع گرمایشی یا سرمای شدید نگهداری کنید. نوسانات شدید دما می‌توانند به قطعات الکترونیکی آسیب برسانند.
• مکان امن: دستگاه را در محلی نگهداری کنید که از دسترس کودکان، حیوانات خانگی و خطرات احتمالی (مانند سقوط اشیاء سنگین) دور باشد.
• کیف حمل: در صورت امکان، از کیف حمل مخصوص برای جابجایی و نگهداری دستگاه استفاده کنید. این کار از آن در برابر ضربه و گرد و غبار محافظت می‌کند.

۵. به‌روزرسانی نرم‌افزار (در صورت وجود):

• برخی از فلزیاب‌های دستی پیشرفته ممکن است قابلیت به‌روزرسانی نرم‌افزار (Firmware) را داشته باشند. در صورت ارائه به‌روزرسانی‌ها توسط سازنده، آن‌ها را نصب کنید تا از آخرین بهبودها و رفع اشکالات بهره‌مند شوید.

۶. سرویس دوره‌ای و تعمیر توسط متخصص:

• در صورت بروز هرگونه مشکل جدی یا عملکرد غیرعادی که با راهکارهای ساده برطرف نمی‌شود، سعی نکنید خودتان دستگاه را تعمیر کنید. باز کردن دستگاه توسط افراد غیرمتخصص می‌تواند گارانتی آن را باطل کرده و آسیب‌های بیشتری وارد کند. دستگاه را به یک مرکز خدمات معتبر یا تعمیرکار مجاز ارسال کنید.

فلزیاب دستی برای چه کسانی مناسب است؟ انتخاب درست

فلزیاب دستی یک ابزار بسیار کاربردی و متنوع است که برای گروه‌های مختلفی از افراد و در زمینه‌های گوناگون مناسب است.

انتخاب مدل و تکنولوژی مناسب بستگی به نیاز و کاربرد خاص هر فرد دارد. در ادامه به گروه‌های اصلی و نکات انتخاب می‌پردازیم:

۱. پرسنل امنیتی و بازرسی (راکت بازرسی بدنی):

• مناسب برای: نگهبانان، ماموران حراست، پلیس، پرسنل فرودگاه، مسئولین امنیتی در مراکز دولتی، زندان‌ها، مدارس و دانشگاه‌ها (به خصوص در زمان امتحانات)، سالن‌های ورزشی، کنسرت‌ها، همایش‌ها و هر مکان دیگری که نیاز به کنترل ورود و خروج افراد و جلوگیری از حمل اشیاء فلزی ممنوعه (مانند سلاح، چاقو، گوشی موبایل، ابزارهای الکترونیکی، فلش مموری) باشد.

• نکات انتخاب:

  • حساسیت بالا: قابلیت تشخیص فلزات کوچک و بزرگ.
  • قابلیت انتخاب هشدار: صوتی، لرزشی و بصری (برای محیط‌های مختلف).
  • طراحی ارگونومیک و سبک: برای استفاده طولانی مدت بدون خستگی.
  • عمر باتری طولانی: برای شیفت‌های کاری طولانی.
  • مقاومت در برابر آب و گرد و غبار: برای استفاده در شرایط مختلف.
  • قابلیت تنظیم حساسیت: برای محیط‌های با نویز متفاوت.

۲. کاوشگران گنج و علاقه‌مندان به فلزیابی تفریحی (پین پوینتر):

• مناسب برای: افرادی که به دنبال سکه، جواهرات، اشیاء باستانی یا دیگر فلزات در زمین، سواحل، پارک‌ها و مناطق تاریخی هستند. پین پوینترها به طور خاص برای تعیین دقیق محل هدف در خاک پس از تشخیص اولیه با یک فلزیاب بزرگتر طراحی شده‌اند تا از آسیب رساندن به هدف جلوگیری شود.

• نکات انتخاب:

  • دقت بالا (Pinpointing): قابلیت تعیین دقیق محل هدف.
  • ضدآب بودن (در صورت نیاز به استفاده در آب): برخی مدل‌ها کاملاً ضدآب هستند و برای کاوش در سواحل یا زیر آب مناسبند.
  • حساسیت به اهداف ریز: برای تشخیص سکه‌های کوچک یا قطعات طلا.
  • قابلیت بالانس زمین: برای عملکرد بهتر در خاک‌های معدنی.
  • ساختار مقاوم و با دوام: برای استفاده در محیط‌های بیرونی.
  • قابلیت انتخاب هشدار: صوتی و لرزشی برای راحتی کاربر.

۳. باستان‌شناسان و محققان:

• مناسب برای: کمک به تعیین دقیق محل اشیاء فلزی در سایت‌های باستان‌شناسی و حین حفاری، به منظور جلوگیری از آسیب دیدن آثار.
• نکات انتخاب: مشابه کاوشگران گنج، با تأکید بر دقت و قابلیت عملکرد در شرایط مختلف خاک.

۴. افراد فعال در صنعت ساخت و ساز و تاسیسات:

• مناسب برای: یافتن لوله‌های فلزی، کابل‌های برق، میلگردها و سایر سازه‌های فلزی پنهان شده در دیوارها، سقف یا زمین قبل از حفاری یا سوراخ‌کاری. این کار به جلوگیری از آسیب به تاسیسات و خطرات احتمالی کمک می‌کند.

• نکات انتخاب:

  • توانایی نفوذ در عمق مناسب: برای تشخیص فلزات در پشت دیوارها یا کف.
  • قابلیت تشخیص انواع فلزات: آهنی و غیرآهنی.
  • نمایشگر عمق (در صورت وجود): برخی مدل‌های پیشرفته‌تر می‌توانند عمق تقریبی هدف را نیز نشان دهند.

۵. کشاورزان:

• مناسب برای: یافتن قطعات فلزی (مانند میخ، پیچ، سیم، قطعات ماشین‌آلات) که ممکن است در زمین زراعی باقی مانده باشند و به ماشین‌آلات کشاورزی آسیب برسانند.
• نکات انتخاب: مقاومت در برابر شرایط محیطی (خاک، رطوبت)، سادگی استفاده.

۶. افراد با نیازهای خاص (مانند سرگرمی یا پروژه‌های DIY):

• مناسب برای: افرادی که به عنوان سرگرمی یا برای پروژه‌های شخصی و آموزشی به دنبال یافتن فلزات هستند.
• نکات انتخاب: فلزیاب‌های دستی ساده‌تر و ارزان‌تر می‌توانند مناسب باشند.

انتخاب درست:

جهت خرید بهترین فلزیاب دستی سال ۲۰۲۴ می توانید این مقاله مطالعه کنید و یا با کارشناسان مجرب شرکت آسیا مدرن در ارتباط باشید.

برای انتخاب صحیح فلزیاب دستی، ابتدا باید به سوالات زیر پاسخ دهید:

1. هدف اصلی شما از خرید فلزیاب دستی چیست؟ (بازرسی امنیتی، گنج‌یابی، تاسیسات، …).
2. در چه محیطی می‌خواهید از آن استفاده کنید؟ (خشکی، ساحل، زیر آب، محیط‌های داخلی پر نویز، …).
3. چه نوع فلزاتی را می‌خواهید تشخیص دهید؟ (همه فلزات، فقط طلا، تفکیک آهن از غیرآهن).
4. بودجه شما چقدر است؟

 

 

از ویژگی های شرکت آسیا مدرن

۱: تمام دستگاه های فلزیاب آسیا مدرن دارای گارانتی و خدمات پس از فروش میباشد.
۲: پاسخ گویی ۲۴ساعته تلفن ها و همکاری با مشتری ها در همه زمینه ها.
۳: تمام دستگاه ها دارای سی دی اموزشی و دفترچه فارسی میباشد.
۴: هر دستگاهی هنگام فروش با تست در خاک در حضوری مشتری انجام می شود

ارتباط با کارشناس فروش

برای تعمیرات انواع فلزیاب اینجا کلیک کنید.

برای خرید انواع فلزیاب اورجینال کلیک کنید. 09350589991

برای مشاوره رایگان در مورد علائم ونشانه ها و خرید و فروش فلزیاب ها با کارشناسان ما در تماس باشید.

تلگرام کارشناس آثار و نشانه ها  : @karshenas_zarshenasan

شماره تماس کارشناس آموزش فلزیاب، خرید فلزیاب و تعمیر فلزیاب : 09350589991